2024-2025 zeytin hasat sezonu tüm hızıyla devam ederken Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK) yeni sezonun zeytin ve zeytinyağı rekolte tahminlerini açıkladı.
Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi Başkanı Dr. Mustafa Tan yapılan rekolte çalışmaları hakkında bilgiler vererek, “Bildiğiniz gibi 2009 yılından beri Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi koordinasyonunda bütün sektörün temsilcilerinin de içinde olduğu Ulusal Türkiye Zeytin ve Zeytinyağı Ulusal Resmi Tespit veya Rekolte Tahmin Komisyonu kuruluyordu. Bu yıl biraz daha format değiştirdik. Bakanlığımızın işin içine daha fazla girmesi daha önceden de vardı ama bu koordinasyonda ve özellikle il tarım müdürlüklerinin saha çalışmalarında ve koordinasyon konusunda daha etkin olduğu bir modele geçtik” dedi.
Geniş katılımlı bir çatı altında bu sezonun zeytin ve zeytinyağı rekolte çalışmalarının yapıldığını vurgulayan Tan, “Bunun için BÜGEM yani Bitkisel Üretim Genel Müdürlüğüyle 29 Ağustos’ta bir toplantı yaptık ve bilahare eylül ayından itibaren bu grupların kurulmasıyla ki bunun için de Ulusal Zeytin Konseyinin zaten hepsi üyesi, ziraat odaları, sivil toplum kuruluşları, birlikler, ticaret odaları, ihracatçı birlikleri vesaire bütün sektörün temsilcileri vardı. Saha çalışmalarının yanı sıra bölgedeki teorik çalışmalarda ve uzun yıllara dayalı bahçeler seçilerek buradaki sayımlar gerçekleşti” dedi.
“Ülkemiz zeytincilikte büyük bir atılım içinde”
Geçtiğimiz yıllarda zeytin üretimi anlamında dünya ikinciliğinin bir tesadüf olmadığına değinen Dr. Tan, “Ülkemiz büyük bir atılım içinde biliyorsunuz zeytincilikte. 2022, 2023 yılında dünya ikinciliğini almıştı İspanya’nın ardından. O yıllarda İspanya’da kuraklık vardı. Ülkemiz daha şanslıydı ama bunun bir tesadüf olmadığını bu yıl da ülkemiz gösterdi. Bu anlamda sevincimiz büyük” diye konuştu.
Yapılan rekolte çalışmalarının bilimsel yöntemler ile yapıldığını ifade eden UZZK Başkanı Dr. Tan, “Bu yılki rekolte heyetimiz bu konuda gerçekten Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyinin içinde olduğu bir rekolte ve koordinasyonun da yer aldığı zeytincilik araştırma enstitüsüyle çok bilimsel oldu ve sonuçların çok titizlikle incelenerek ortaya koyuldu. Bu uğurda emekleri dokunan bütün il tarım müdürlükleri ve sektörün temsilcilerine teşekkür ediyorum öncelikle” ifadelerini kullandı.
“2024-2025 üretim yılı Türkiye’nin yeni bir rekoru”
Bu yıl Türkiye’nin zeytin ve zeytinyağı üretiminde kendi rekorlarını kırdığını müjdeleyen Dr. Mustafa Tan, “Bu yılki rekolte sonuçlarının da ülkemiz ve dünya zeytinciliği ve sektörümüzün hayırlı olmasını diliyorum. Bu doğrultuda 2024-2025 üretim yılının Türkiye’nin yeni bir rekoru olduğunu sizlere müjdelemek istiyorum. Bu nedir? Türkiye’de 171 milyon bu yıl sayılan ağaç var, meyve veren ağaç 171 hatta yüz 172 milyon. 32 milyon 500 bin de henüz meyve vermeyen ağaçla toplam 203 milyon ağaca ulaştı Türkiye. Bu geçen sene 201 milyon civarındaydı. Yani bir 2 milyonluk her yıl artış var. Dolayısıyla bunlara baktığımız zaman bu yıl 3 milyon 600 bin ton toplam zeytine ulaşmış durumdayız. Bundan 750 bin tonunun yani toplam zeytinin yüzde yirmisi sofralık zeytine ayrılarak yeni bir dünya rekoru olan dünya birinciliğine bizi taşıyan 750 bin tonluk bir sofralık zeytinin rekoltesi tahmin edildi. Bunu toplam zeytinden düştüğümüz zaman geriye kalan 2 milyon 850 bin ton yağlık zeytinin de 6 kiloda 1 kilo ortalamayla ki bu diğer yıllar ortalamasından yüksektir. Çünkü bu yıl malum son dönemde özellikle kuraklık nedeniyle zeytinler altı kilolarda, altı buçuk kilo, yedi kilolarda bir kilo zeytinyağı üretiyor. Ama ortalama yani bütün sezon düşündüğümüz zaman bu oranın altıda bir olduğunu kararlaştırdık ve 2 milyon 850 bin tonu 6’ya böldüğümüz zaman 475 bin ton bir zeytinyağı rekoltesi tahmin ediliyor ki bu da 2022-2023’de iki yıl öncesi 421 bin ton olan rekoru da geçmiş oluyor” şeklinde konuştu.
Bu rakamların bir kilometre taşı olduğuna değinen Dr. Mustafa Tan, “Ben bu rakamların bu değerlerin ülkemizin dünya ikinciliği hedefinde daha sonrasında tabii liderliği hedefinde önemli bir kilometre taşı olduğunu düşünüyorum. Son üç yılda da iki defa rekor kırmamızın da çok sektörce uğurlu bir yol olduğunu düşünüyorum. Hayırlı olmasını diliyorum bu sonuçların” ifadelerine yer verdi.
Geçtiğimiz yıllardan kalan stok zeytin ve zeytinyağlarına değinen Dr. Tan, “Geçtiğimiz yıldan ihracat biliyorsunuz bir dönemde kısıtlama olduğu için iç tüketimi de düşürmek suretiyle ve katma değeri yükseltmek amacıyla kısıtlanmıştı. Bu bir miktar amacına ulaştı. Ama tabii dünya fiyatları yükseldiği için iç piyasada bunu tutamadık. Dolayısıyla stok oluştu. Yani beklenen ihracat bir önceki ihracat yılındaki ihracata ulaşamadığı için oradan gelen bir stok var. Ve bunun da tahmini 100-150 bin ton civarında. Ama sofralık zeytinde de yaklaşık bunun üç katı bir stok durumu görünüyor bilançolar üzerinde” dedi.