Nöbetçi Eczaneler
Caretta carettalar için 18 yıldır Alanya’nın Yeşilöz ve Uğrak mahallelerinde gönüllü olarak aralıksız nöbet tutan Güldane Şahin, şimdiden geçen yılın iki katı yuva tespit ettiklerini ifade ederek, “Bu son yılların en büyük rekoru diyebiliriz” dedi.
Antalya’nın Alanya ilesinde yaşayan Doğasever ve Çevreci Güldane Şahin, 18 yıldır Alanya’nın Yeşilöz ve Uğrak mahallelerinde gönüllü olarak aralıksız nöbet tutmaya devam ediyor. Nesli tükenmekte olan caretta carettaların yaşama alanlarına saygı gösterilmesini istedi. Caretta carettaların nesli tehlike altında olan canlılar olduğunu ve Türkiye’nin uluslararası birçok anlaşmalarının olduğunu belirten Güldane Şahin, “2009 yılında Çevre ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından caretta carettaların korunması için genelge yayınlandı. Şu anda bulunduğumuz sahil şeridi koruma altında. Caretta caretta deniz kaplumbağaları 1 Nisan-1 Ekim tarihleri arasında Alanya sahillerine gelerek yuva yapıyorlar. Yumurtalar ise Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında yavruya dönüşerek denizle buluşuyorlar” şeklinde konuştu.
“Şimdiden 287 yuva tespit ettik”
Yeşilöz ve Uğrak sahillerinde 3 kilometrelik alanda 287 yuva tespit ettiğini söyleyen Şahin, “Yıllardır Alanya ve Gazipaşa sahillerinde caretta carettaları gönüllü olarak koruyorum. Bakın daha yumurtlama sezonunun bitmesine 2 ay var ve şimdiden geçen yılın yuva rakamlarının iki katı yuva tespit ettim. Bu yıl yumurtlama sezonu sonuna kadar 3 kilometrelik bu alanda 600 yuvanın üstüne çıkarız. Her gün sabah saat 05.00’de sahile iniyorum ve yumurtlamak için denizden plaja çıkan carettaların kumda izlerini takip ediyorum. Bölgeyi kontrol çubuğu ile kontrol ediyorum. Burada yumurta olduğunu anlayınca etrafını çeviriyoruz, bilgi kağıdımızı takıyoruz” dedi.
“En büyük düşmanları insanlar”
Carettaların yumurtlama alanlarının aynı zaman sit alanı bölgesi olduğuna vurgu yapan Güldane Şahin, “Ancak buna rağmen halen insanlar buraya gelerek kuma deniz şemsiyesi takıp, şezlong koyuyorlar. Bu da yetmiyor kumun üzerinde mangal yapıyorlar. Hatta geçtiğimiz yıl koruma kafeslerini mangal olarak kullanıp yuvanın üstünde ateş yakan bile oldu. Caretta carettaların en büyük düşmanı insanlar. İnsanlarımızı bilinçlendirmek çok zor. Çoğu zaman maalesef tehditler alıyoruz, hakaretlere maruz kalıyoruz. İnsanların ardından sokak köpekleri buraya gelerek yuvaları kazıyorlar. Tilki, sansar, kartal, kargalar ve hatta yengeçler bile büyük zarar veriyor. Bakın etrafımızda sokak köpekleri var. Yavrular yumurtadan çıkacağı zaman bir koku yayılıyor. Bu koku ne kadar köpek, tilki, karga ve bunlar gibi hayvan varsa buraya çekiyor. Yavruların çoğu bu hayvanların kurbanı oluyor” şeklinde konuştu.
“Tek başıma bazen çaresiz kalıyorum”
Caretta carettaları korumanın önemine vurgu yapan Şahin, şunları söyledi: “Sahip olduğumuz doğal zenginliklerimizin yok olmaması için çok çaba sarf etmemiz gerekiyor. Alanya Doğa Koruma Şefliği yardım yapıyor. Ben oranın da gönüllüsüyüm. Bu yıl anne carettalar toplu halde geldi ve yuva çok fazla olunca bize gönderilen kafesler yetmedi. Buna birde hurdacıların kafesleri çalmasını ekleyince yuva koruma çiti konusunda büyük sıkıntı yaşıyorum. Geçen Temmuz ayı ortalarında geldiğimiz yuva sayısına bir ay önceden geldik. Daha Haziran ayının sonu aşırı yuva var. Bakın 1 kilometrelik sit alanında 150 yuva bulunmakta. Bu bir rekor. Yuvaların koruma altına alınması konusunda etrafımızda bulunan sazlıkların kargılarından faydalanıyorum. Sabah erken gelip yuvaları tespit ettikten sonra dere kenarındaki kargıları toplayıp yuvaların çevresine dikiyorum. Sonra onları şerit ile çevirip bilgi kağıdı asıyorum.”
“Bugüne kadar gördüğüm en büyük caretta izi”
Sahilde bir günde aynı anda 11 caretta caretta izine rastlayan Şahin, bir caretta izini görünce çok şaşırdı. Bugüne kadar gördüğü en büyük caretta caretta izi olduğunu söyleyen Şahin, “Bu büyüklükte bir iz ilk kez görüyorum. Devasa bir caretta olmalı ve en az 70-80 yaşında. Muhteşem bir olay. Bölgemize iki tür caretta caretta gelmekte. Bunların biri normal carettalar. Yani et yiyen deniz anaları yiyen. Bir diğeri ise yeşil otçul carettalar. Muhtemelen bu büyük bir yeşil carettaya ait. Yeşil deniz kaplumbağaları genelde bu kadar büyük iz bırakır. Normal carettalar sahile çıktıkları zaman 40-50 metre içinde yuva yapıyor. Yuvanın derinliği ise 45-50 cm arası oluyor. 60 ila 100 arası yumurta bırakıyorlar. Yeşil deniz kaplumbağaları ise 100 ile 120 metre uzaklığa kadar yuva yapabiliyorlar. Yuvalarının derinliği 85 santime kadar inebiliyor. Yumujrta sayıları ise 120 ile 150 arası oluyor” dedi.