Nöbetçi Eczaneler
Sivas’ta halk arasında doğal ilaç olarak adlandırılan “alıç”, diğer ismiyle “yemiş” kış ayının habercisi olarak tezgâhlarda yerini alırken, sirkelerin şahı olarak adlandırılan alıç sirkesi üretimine de başlandı.
Türkiye’nin pek çok yerinde doğal olarak yetişen misket büyüklüğündeki alıç meyvesi ekşimsi tadıyla bilinirken, sarı, kırmızı, turuncu gibi farklı renklerde yetişiyor. Bu meyve taze olarak tüketilebileceği gibi sirke, reçel, marmelat ya da çeşitli içecekler yapmak için de kullanılıyor. Sağlık açısından da birçok faydaya sahip olan bu meyvenin bağışıklık sistemini güçlendirmesi, sindirimi kolaylaştırması ve kalp sağlığına katkıda bulunması gibi özellikleri bulunuyor. Aynı zamanda alıç meyvesi antioksidan açısından da oldukça zengin. Bu küçük şifa deposu, ağaçlardan toplanarak farklı şekillerde satışa sunuluyor.
Mevsiminin gelmesiyle doğada kendiliğinden yetişen alıç meyvesi tezgahlardaki yerini aldı. Tespih gibi ipe dizilerek satılan alıç kolyeleri çocukların da boynunda süs oldu. Yaz aylarında su sattığını, mevsimin değişmesiyle alıç satmaya başladığını söyleyen Seyit Ecer, “Köylere gidiyorum, ağaçtan topluyorum. Çok doğal. Sonra tek tek ipe takıyorum. Geçen senelerde 30 liraya satıyordum. Ama günümüzde yakıt masrafları arttı. Şimdi 50 liraya satıyorum. Toplaması da bayağı zahmetli. Gören ‘Ya bunu toplamakta ne var dağda kendiliğinden büyüyen bir meyve. Niye bu kadar pahalı?’ diyorlar. Fakat çalıların arasında tek tek toplamak gerçekten çok zor” ifadelerini kullandı.
“Bu meyvenin faydalarından yararlanırız”
Sivas’ın Altınyayla ilçesinde her yıl doğadan topladıkları alıçlarla çeşitli ürünler elde ettiklerini belirten Sakine Akar isimli ev hanımı, “Bu meyve bizim meşhur alıcımız. Her şeye iyi geliyor. Biz bunun marmelatlını ve sirkesini yapıyoruz. Tansiyon hastalarına, damar rahatsızlığı olanlara çok iyi geldiğini biliyoruz. Çok fazla kullanıyoruz. Gerekirse eşimize dostumuza da verip hayır duası alıyoruz. Biz her yıl bu mevsimde gelir toplarız. Alıç meyvesi bizler için olmazsa olmaz bir meyvedir. Gelir toplar, bu meyvenin faydalarından yararlanırız” dedi.
“Alıç sirkesi sirkelerin şahıdır”
Beyazıt Çakmak ise topladıkları alıçlardan sirke yaptıklarını ifade ederek, “Alıç çok şifalı bir meyve. Son zamanlarda da revaçta. Zor koşullarda dağdan topluyorum ve sirke yapımında kullanıyorum. Ben ilk başta hobi olarak başladım. Bir yerden ‘Sirke şifadır alıç sirkesi de sirkelerin şahıdır’ diye bir şey duymuştum. Bunu duyduktan sonra alıç sirkesi yapımına yöneldim. Kalp damar sağlığı başta olmak üzere tansiyon, şeker, kolesterol gibi hastalıklara iyi geldiğini biliyorum. Sirkenin yapımı da alıç toplamak kadar zahmetli. Önce meyveyi topluyorum, iyice yıkadıktan sonra kurumaya bırakıyorum. Daha sonra alıçları eziyorum ve yaklaşık dört saat faydalı bakteri oluşsun diye bekliyorum. Sirke için kesinlikle cam kavanoz kullanıyorum. Yarısına meyve, yarısına su koyuyorum. Daha sonra içine bal veya şeker ekliyorum. Günlük karıştırıyorum. Meyveler dibe çöktükten sonra bir önceki yıldan olan sirke anamı ilave edip kapatıyorum. Tekrar sirke anası oluşup dibe çökene kadar sabırla bekliyorum. Bu işlemler yaklaşık 3 ay sürüyor” şeklinde konuştu.