Türk Standardları Enstitüsü (TSE) Başkanı Mahmut Sami Şahin, Akkuyu NGS projesinde iş birliklerinin devam edeceğini belirterek, “Yapı malzemesi ve donatı çeliği için 300 milyon dolar, ekipman üreticilerinden ise 364 milyon dolar yerli malzeme tedarik edilerek projeye katkı sağlandı. Bu malzemelerin tip ve özel testleri Enstitü laboratuvarlarımızda gerçekleştirildi ve ürünler belgelendirildi” dedi.
TSE Başkanı Mahmut Sami Şahin, Türkiye’nin ilk nükleer güç santrali ve dünyanın en büyük nükleer inşaatı olan Akkuyu Nükleer Güç Santrali’ni ziyaret etti. Ziyaret sırasında Akkuyu Nükleer AŞ Genel Müdürü Sergei Butckikh ile bir araya gelen Şahin, Akkuyu NGS projesinde iş birliklerinin devam edeceğini belirterek,
TSE’nin Nükleer Düzenleme Kurumu (NDK) tarafından yetkilendirilmesi ile sağladığı hizmetler sonucunda Akkuyu NGS projesinde yaklaşık 664 milyon dolar değerinde yerli malzemenin kullanıldığını açıkladı.
TSE’den kapsamlı denetim ve eğitim hizmetleri
TSE’nin 2018-2022 yılları arasında nükleer güvenlik denetimleri ile ilgili Nükleer Düzenleme Kurumuna teknik destek kuruluşu olarak hizmet verdiğini ve sonrasında da 8 Nisan 2022 tarihinde Nükleer Yapı Denetimi Kuruluşu (NYDK) olarak yetkilendirildiğini belirten Şahin, bu kapsamda TSE’nin çeşitli gözetim ve eğitim hizmetleri sunduğunu ifade etti. Şahin, Akkuyu NGS projesi kapsamında verilen hizmetleri şu şekilde sıraladı:
“İmalatçıların onaylanması ile inşaat, saha ve montaj denetimleri ve imalat denetimleri kapsamında teknik destek, bağımsız gözetim şirketi olarak Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nde yapımı süren tesislerde gözetim hizmeti, eğitim hizmetleri olarak da TS EN ISO/IEC standartları ve diğer ilgili konularda çeşitli eğitimler verilmiştir.”
Türkiye’nin nükleer projelerinde yerli kurumların rolü artacak
Türkiye’de gerçekleştirilen ve planlanan nükleer projelerde yapı denetim ve uygunluk değerlendirme faaliyetlerinin etkinliğini artırmayı hedeflediklerini belirten Şahin, “Sinop Nükleer Güç Santrali başta olmak üzere ülkemizde yapılacak nükleer güç santrallerinde en geniş kapsamda yerli bir kurum olarak hizmet vermek öncelikli stratejimizdir” dedi.
Şahin, NGS’nin inşasında TSE olarak aldıkları iş bitirme ile hem Türkiye’de hem de uluslararası alanda hizmet vermeyi amaçladıklarını vurguladı. Şahin, TSE’nin bu projedeki varlığının teknoloji ihracatı yoluyla küresel nükleer enerji pazarında yer almasının ve yerlilik payının artırılmasının stratejik ve ticari önemi olduğuna dikkat çekti.
Yerli üreticilere destek
TSE’nin 7 Ocak 2020 tarihinde Ana Malzeme Onay Kuruluşu (MMO) olarak yetkilendirildiğini belirten Şahin, yerel katkının artırılması için malzeme onay süreçlerinin titizlikle yürütüldüğünü söyledi. Şahin, “Nükleer güvenlik sınıfında olmayan ürünlerde yerel katkıyı artırmak amacıyla malzeme onay kuruluşu olarak uygulama projeleri ve GOST standartları ile ulusal mevzuat arasında karşılaştırma raporları düzenliyoruz. Bu raporlar doğrultusunda oluşturulan teknik kararlar, yüklenici firmalarla paylaşılmakta ve onay verilmesinin ardından ürünlerin sertifikasyonu gerçekleştirilmektedir. Bu süreç, ülkemizdeki sanayicilerin sektördeki yerlerini sağlamlaştırmasına katkı sağlamaktadır” ifadelerine yer verdi.
664 milyon tutarında yerli malzeme tedarik edildi
Şahin, “TSE’nin yetkilendirilmesi ile verdiğimiz hizmetler sonucunda yaklaşık 664 milyon dolar tutarında yerli malzeme sanayicilerimizden tedarik edilerek Akkuyu NGS projesinde kullanıldı. Yapı malzemesi ve donatı çeliği için 300 milyon dolar, ekipman üreticilerinden ise 364 milyon dolar yerli malzeme tedarik edilerek projeye katkı sağlandı. Bu malzemelerin tip ve özel testleri Enstitü laboratuvarlarımızda gerçekleştirildi ve ürünler belgelendirildi” dedi.