Dünya Diyabet Günü’nde, küresel bir sağlık krizi olan diyabetin yükselen seyri dikkati çekmektedir. Tıbbi ve bilimsel veriler, dünya çapında her 10 yetişkinden 1’inin diyabet hastası olduğunu göstermektedir. Daha endişe verici olan nokta ise bu hastaların yüzde 90’dan fazlasında tip 2 diyabet görülmesi ve bunların yaklaşık yarısının henüz teşhis konulmamasıdır. Bu durum, milyonlarca insanın hastalıklarından habersiz yaşadığı anlamına gelmektedir.

DİYABET TÜRLERİ VE RİSK FAKTÖRLERİ

Diyabet tıbben iki ana türe ayrılmaktadır. Tip 1 diyabet genellikle erken yaşlarda ortaya çıkar ve zayıf veya normal kilodaki bireyleri etkiler. Bu türde hastalar tanıdan itibaren mutlaka insülin tedavisi almak zorundadırlar. Buna karşılık, tip 2 diyabet daha ileri yaşlarda (35 yaş ve üzerinde) başlamakta olup, artan oranda görülmektedir. Yaşlanan nüfus, sedanter yaşam tarzı, beslenme bozuklukları ve obezite tip 2 diyabetin hızla yayılmasının temel nedenleridir. Ancak, riskleri bilmek ve önlemler almak hastalığın seyrini değiştirebilmektedir. Ailede diyabet öyküsü, fazla kilo, sağlıksız beslenme, fiziksel hareketsizlik, ileri yaş, yüksek kan basıncı ve gebelik diyabeti geçmişi başlıca risk faktörleridir. Bu risk faktörlerinden bir veya birkaçına sahip bireyler, düzenli sağlık kontrollerinden geçmelidir.

SAĞLIK SİSTEMİ KAPSAMINDA ALINAN TEDBİRLER

Ülkemizin sağlık hizmetleri bu ciddi sorunla mücadelede önemli adımlar atmaktadır. Aile Sağlığı Merkezlerinde 40 yaş üzeri kişilerin diyabet taraması yapılarak erken teşhis sağlanmaktadır. Hastanelerde diyabet hastalarına uygun tedavi sunulmakta, ayrıca diyabet okulları aracılığıyla hastalıkları hakkında bilgilendirilmektedirler. Eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları kapsamında halk, kurumlar ve okullara diyabet eğitimleri verilmektedir. Özellikle okulların rolü önem taşımakta, diyabetli öğrencilerin tedavilerini rahatlıkla yapabilecekleri ortamlar sağlanmaktadır. Çoğu durumda tip 2 diyabet ve komplikasyonları, sağlıklı alışkanlıkların benimsenmesiyle geciktirilebilir veya tamamen önlenebilir.