Vali İsmail Ustaoğlu imzasıyla yayımlanan genelgede 4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nun Temel İlkeler başlıklı 5. maddesine yer verilerek, “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde, saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur. Aralarında kabul edilebilir doğal bir bağlantı olmadığı sürece mal alımı, hizmet alımı ve yapım işleri bir arada ihale edilemez. Eşik değerlerin altında kalmak amacıyla mal ve hizmet alımları ile yapım işleri kısımlara bölünemez” hükmü hatırlatıldı.
“DOĞRUDAN TEMİN İHALE USULÜ DEĞİLDİR”
4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’na göre yapılacak ihalelerde ‘açık ihale usulü’ ile ‘belli istekliler arasında ihale’ usullerinin temel usuller olduğu belirtilerek, “doğrudan temin” yönteminin bir ihale usulü olmadığı vurgulandı.Genelgede şu ifadelere yer verildi:“Kanunun 62’nci maddesinin (ı) bendinde; Bu kanunun 21 ve 22’nci maddelerindeki parasal limitler dahilinde yapılacak harcamaların yıllık toplamı, idarelerin bütçelerine bu amaçla konulacak ödeneklerin yüzde10’unu aşamaz” denilmektedir. Açık ihale usulü ile temini gereken ihtiyacın, Kanunun 22’nci maddesinin (d) bendi için öngörülen parasal sınırlar altında kalacak şekilde, adet bazında veya aynı ihale konusu içinde yer alabilecek nitelikteki mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin, kalemlere ve gruplara bölünmek suretiyle, Kanunun 22’nci maddesinin (d) bendine göre temini, 4734 sayılı Kanunun temel ilkelerine aykırılık teşkil ettiğinden, bu yönde uygulamaların sorumluluk doğuracağı hususuna dikkat edilmesi gerekmektedir.”
İLK YÖNTEM “AÇIK İHALE” OLACAK
Kurumların doğrudan temin yöntemini çok sık kullandıkları yönünde bilgiler ulaştığı ifade edilen genelgede, ihalelerde tercih edilecek birinci yöntemin ‘açık ihale’ usulü olduğu, kanun yararının zaruri kıldığı istisnai durumlar hariç diğer yöntemlerin kullanılmayacağı, mevzuat izin vermiş olsa dahi zaruri durumlar müstesna olmak üzere ‘doğrudan temin’ yönteminin ilk tercih olarak uygulanmaması gerektiği, kanunun belirlediği yüzde 10’luk sınır, işin kalemler, adet ve gruplara bölmek suretiyle ‘doğrudan temin’ yönteminin tercih edilmeyeceği bildirildi. Kurumların amirleri, harcama yetkilileri ve gerçekleştirme görevlilerinin gerekli dikkat ve özeni göstermeleri, mal ve hizmet alımı ile yapım işlerinde işlemleri bire bir takip ve kontrol etmeleri, aksi takdirde mevzuata aykırı uygulamaların sorumluluk doğuracağı anımsatıldı. Hasan AKAR