Balıkesir Üniversitesi’nde görevli akademisyenlerin uluslararası araştırma grubunun yürüttüğü bir çalışma, Afrika kıtasında kamu sektörü şeffaflığının bölgesel kalkınma göstergelerine olan etkisini incelemektedir. Araştırma, yönetişim yapılarının ülke sınırlarını aşan etkileri konusunda bulgular sunmaktadır.

KAMU ŞEFFAFLIĞI VE AFRİKA’NIN SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA HEDEFLERİNE YÖNELİK MEKÂNSAL ETKİLERİ

Prof. Dr. Suat Kara ile Dr. Öğr. Üyesi Mohammed Alnour’un koordinasyonunda yürütülen araştırma, uluslararası alanda prestijli kabul edilen “Sustainable Development” dergisinde yayın bulmuştur. Dergi, uluslararası bilim indekslerinde Development Studies kategorisinde yüksek konumlandırıldığı belirtilmektedir. Çalışmaya, Kıbrıs, Hindistan ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden akademisyenler de katılmıştır.

Araştırma, Afrika ülkelerinin Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini gerçekleştirme sürecinde karşı karşıya olduğu sorunlar üzerinde yoğunlaşmaktadır. Özellikle iklim eylemleri ve kurumsal güçlendirme alanlarındaki hedeflere ulaşma konusu araştırmanın ana odağını oluşturmaktadır. Yaygın yolsuzluk, zayıf kurumsal yapılar ve siyasal istikrarsızlık koşulları altında kamu şeffaflığının etkilerinin incelendiği belirtilmektedir.

VERİ ANALİZİ VE ELDE EDİLEN SONUÇLAR

Araştırma, 2012 ile 2022 döneminde 42 Afrika ülkesinin verileri üzerinde gerçekleştirilmiştir. Analiz sürecinde mekânsal bağımlılıkların göz önünde bulundurulduğu ekonometrik yöntemler uygulanmıştır. Yolsuzluk Algı Endeksi, Sürdürülebilir Kalkınma Endeksi, CO₂ emisyonları ve ekolojik ayak izi gibi çeşitli göstergeler incelenmiştir.

Bulgulara göre, hukukun üstünlüğünde gerçekleşen yüzde 1’lik bir iyileşme, Sürdürülebilir Kalkınma Endeksi üzerinde yüzde 0,024’lük doğrudan artış sağlamıştır. Ancak bu etkinin mekânsal yayılma kanalları açısından sınırlı kaldığı gözlemlenmiştir. Kamu sektörü şeffaflığındaki artışın CO₂ emisyonları ile olan ilişkisinin karmaşık bir yapı sergilediği tespit edilmiştir. Hukukun üstünlüğü ile ekolojik ayak izi arasında ise dolaylı mekânsal ilişkiler belirlenmiştir.

Nüfus ve gelir artışının, Sürdürülebilir Kalkınma Endeksi üzerinde bölgesel etkiler oluşturduğu belirlenmiştir. Çevresel göstergeler açısından sonuçların ülkeler arasında farklılaştığı ifade edilmektedir.

BÖLGESEL POLİTİKA ÇERÇEVESİ VE ÖNERİLER

Araştırma sonuçları, yönetişim iyileştirme çalışmalarının sınır ötesi etkiler yaratması gerektiğini göstermektedir. Elde edilen bulgular, bir ülkede uygulanan kurumsal reformların komşu ülkeleri etkileyebileceğini ortaya koymaktadır. Bölgede adil ve çevre dostu büyüme hedefine ulaşmak için koordine edilen politikaların önemi vurgulanmaktadır.

Anti-yolsuzluk ve kurumsal güçlendirme çalışmalarının bölge genelinde eşgüdümlü şekilde yürütülmesinin önemsiz olacağı belirtilmektedir. Mekânsal yayılma mekanizmalarından faydalanılan bir yaklaşımın, Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine ilerlemeyi hızlandırabileceği ifade edilmektedir. Afrika’da bölgesel işbirliğinin güçlendirilmesinin, sürdürülebilir kalkınma alanında kaydedilecek ilerlemede kilit role sahip olduğu düşünülmektedir.