Tarım ve hayvancılığın başkenti Balıkesir kültürel değerlerindeki zenginliğiyle ön plana çıkıyor. Kendine özgü karakteristik özellikleriyle bilinen şehirde zengin bir halk kültüründen bahsetmek mümkün. Gerek yöresel lezzetleri gerekse geçmişten günümüze kadar gelen türküleriyle Balıkesir folklörü görenleri kendine hayran bırakıyor. Halk kültürün oluşturan en önemli unsurlardan birisi olan yöresel kıyafetler de bölgelere göre çeşitlilik gösteriyor.
KADIN KIYAFETLERİ 4 GRUPTA İNCELENİR
Atalardan, ninelerden kalan yöresel kıyafetler sandıklarda özenle saklanırken bu kıyafetler, özel günlerde de ortaya çıkar. Sözkonusu kıyafet aynı şehirde, kasabada veya köyde yaşayan bir kadının kendi tasarımı olabilir veya kıyafete kendi değerlerini simgeleyen unsurları yansıtmış olabilir. Balıkesir’e ait yöresel kadın kıyafetleri özelliklerine göre dört gruba ayrılarak incelenir. Bunlar; Manav Giyimi, Yörük Giyimi, Tahtacı Giyimi ve Çepni Giyimi olarak bilinmektedir.
Manav Giyimi: Balıkesir merkez ilçeleri, Bigadiç’in ovalık kesimleri, Kepsut’un ovalık kesimleri, Susurluk ve Savaştepe’nin bazı köylerinde benzer bir kadın giyim tarzı görülmektedir. Söz konusu kadın kıyafeti tepelik, simli pullu örtü veya yaşmak, iç gömlek, dış gömlek, cepken, peşkir, kemer, yün çorap ve ayakkabıdan oluşur.
Yörük Giyimi: Balıkesir’in daha çok Doğu ilçelerinde yaşayan “Yörük” kadınlarının kendilerine özgü giyimleri vardır. Yörük kadın giyimi genel olarak albez, alın bezi, göynek, göğüslük, üç etek, cepken, arkalaç, önlük, golan-dongurdak, yün çorap ve ayakkabıdan oluşur.
GİYİMLERDE BAZI FARKLILIKLAR GÖRÜLÜR
Tahtacı Giyimi: Tahtacı Türkmenleri Balıkesir coğrafyası içinde, Altıeylül ilçesine bağlı Türkali köyü, Savaştepe’ye bağlı Kongurca köyü, Kepsut’a bağlı Mehmetler köyü, Burhaniye’ye bağlı Pelitköy ve Tahtacı köyü ile Kazdağı’nda bulunan pek çok köyde ikamet etmektedirler. Tahtacı kadınlarının yöresel kıyafetleri kendine has hususiyetler taşımakta olup, özellikle başgiyiminde Tahtacı köyleri arasında, farklılıklar olduğu görülmektedir.
Çepni (Çetmi) Giyimi: Balıkesir Çepnileri’nin giyimi Tahtacılar’dan ziyade Yörük kadın giyimine benzerlik gösterir. Genel olarak Çepni giyimi alına gelecek kısımlarında mangırların dizili olduğu tepelik, kendine özgü desenleri olan albez, göynek, göğüslük, üç etek, cepken, önlük, golan, çorap ve ayakkabıdan oluşur.
Havva ERTÜRK